Advies droogtecommissie “Zonder water geen later”
De onafhankelijke Adviescommissie Droogte Noord-Brabant heeft met haar rapport ‘Zonder water geen later’ geadviseerd over een robuust en klimaatbestendig grondwatersysteem voor Brabant in 2040. Zij deed dat op verzoek van de Brabantse Grondwaterpartners waartoe ook de Brabantse Milieufederatie, Natuurmonumenten, Brabants Landschap en Staatsbosbeheer behoren. De commissie bevestigt in haar advies de zorgelijke stand van de grondwatervoorraad in Brabant. Zij  pleit voor een radicale omslag in het grondwaterbeheer. De adviescommissie stond onder leiding van mevrouw Melanie Maas Geesteranus, tussen 2010 en 2017 minister van Infrastructuur en Milieu.

Brabant Kampioen grondwateronttrekking
De commissie concludeert dat Brabant ‘kampioen grondwateronttrekking is’. Om in 2040 beter bestand te zijn tegen droogte moet het grondwaterpeil structureel worden verhoogd. Daarvoor moet tot 100 miljoen m3 per jaar minder grondwater worden onttrokken. De commissie heeft per gebruiker aangegeven welke reductie hiervoor nodig is. Daarnaast moet tot 150 miljoen m3 per jaar meer grondwater worden aangevuld via infiltratie. Deze bevindingen sluiten aan bij de uitkomsten van het onderzoek Watervraag natuur, dat in 2020  is uitgevoerd.

Wederombouw nodig waarbij natuurlijke groene oplossingen leidend zijn
Realisatie van deze opgave vereist verschillende maatregelen. Zoals het zuiveren van restwater voor hergebruik door de landbouw of industrie en realisatie van hydrologische bufferzones rond natuurgebieden. Ook adviseert de commissie om vergunningen waar nodig aan te passen op de Wet Natuurbescherming. Grondwaterputten die een verdrogend effect hebben op nabijgelegen natuur moeten mogelijk worden verplaatst en/of uitgefaseerd. De terreinbeheerders wordt gevraagd om door te gaan met bosomvorming en meer water vast te houden en te infiltreren op plekken waar dat kan. De commissie bepleit een ‘wederombouw’ van Brabant, waarbij natuurlijke, groene oplossingen leidend zijn. 

Bevestiging dat natuur water nodig heeft
De commissie stelt dat een droogterobuust (grond)watersysteem van essentieel belang is voor de vitaliteit van de natuur. Daarvoor moet de natuur als waterbehoeftige ‘functie’ nevengeschikt worden aan de andere watergebruikers. Lars Koreman, provinciaal ambassadeur Natuurmonumenten:  “de natuur heeft al jaren zwaar te lijden onder verdroging. Het is belangrijk het probleem bij de bron aan te pakken en te werken aan een herinrichting van het gehele watersysteem. Hier ligt een opgave voor alle betrokken partijen, ook terreinbeheerders.”

Niet wachten tot 2040
De waterpartners hebben in het grondwaterconvenant al afspraken gemaakt over beter grondwaterbeheer tot 2027. Uit dit advies  komt duidelijk naar voren naar voren  dat er bovenop de convenant afspraken extra maatregelen nodig zijn. De commissie spoort de waterpartners aan om daar ‘vandaag’ mee te beginnen en niet te schromen om moeilijke maatregelen eerst te nemen. De natuur kan niet langer wachten.

De natuur- en milieuorganisaties blijven graag samenwerken met de andere waterpartners om tot een waterrobuust en natuurinclusief Brabant te komen.