Uniek pilotproject: natuurherstel meten en bijsturen met data

Wat maakt het uniek

Door veldwerk, historische data (vanaf 1950), nationale databanken, geografische data en handmatige tellingen te combineren, kunnen we een gedetailleerd beeld krijgen van de biodiversiteit. We zullen vogels, insectengroepen, flora, bodem en water monitoren. Bart Pörtzgen van Brabants Landschap voegt toe: “Wij verzamelen momenteel veel data vanuit verschillende bronnen die tot nu toe allemaal handmatig verwerkt en vergeleken moesten worden. Door dit project wordt dit proces aanzienlijk vereenvoudigd. Hierdoor kunnen we snel inspelen op veranderingen en noodzakelijke aanpassingen doorvoeren."

Omvang van het biodiversiteitsprobleem

De biodiversiteit neemt wereldwijd in een zorgwekkend tempo af. Onder andere door intensieve landbouw, stedelijke ontwikkeling en klimaatverandering. Biodiversiteit is cruciaal voor gezonde ecosystemen, insecten zoals bijen en vlinders zijn nodig voor de bestuiving van onze (landbouw)gewassen en daarmee onmisbaar voor onze voedselproductie, schoon water en klimaatregulatie. Door de afname van soorten komt de natuurlijke balans in gevaar, met directe gevolgen voor mens en milieu. “Bomen zijn onmisbaar voor onze biodiversiteit en al het leven op aarde," zegt Stef Röell, directeur Projecten en Innovatie van Trees for All. "Met deze pilot kunnen we nog beter begrijpen welke positieve impact het planten van bomen heeft op de biodiversiteit, zodat we nog meer mensen kunnen stimuleren om zich in te zetten voor een bosrijke wereld."

AI-expertise inzetten in het bos

AI speelt een grote rol in dit project. Door het inzetten van AI kunnen we gegevens en informatie op een unieke manier monitoren, beheren en uitwisselen, wat voorheen handmatig moest gebeuren of vanuit diverse bronnen moest worden geraadpleegd. Dit kan de juiste vorm van natuurherstel aanzienlijk versnellen. "Raymond van Ek, Director Business Change en Sustainability bij Conclusion Intelligence, zegt: 'Ik ben trots om richting te mogen geven aan deze samenwerking. IT-ondersteuning en data spelen een cruciale rol in ons dagelijkse werk, en dat geldt ook voor biodiversiteit en structureel systeemherstel. Dit is een absolute voorwaarde om te begrijpen wat de natuur in Nederland nodig heeft. Met data-analyse kunnen we ecosystemen monitoren en bedreigingen tijdig signaleren, wat essentieel is voor het verbeteren van de biodiversiteit.”

Locatie 

Het project vindt plaats in het natuurgebied “Zoomland”, nabij Bergen op Zoom. In dit gebied is in 2022 onze samenwerking gestart met de aanplant van 8 hectare bos op voormalig landbouwgrond. Er werden verschillende soorten bomen geplant, waaronder linde, haagbeuk, sporkehout, taxus, zoete kers en zomereik. Naast 5,5 hectare bos werd er op 2,5 hectare een kruiden- en faunarijke akker aangelegd samen met een kruidenrijk grasland en wat poelen. Dankzij de variatie aan boomsoorten en grassen zijn er in het gebied inmiddels vlinders, woelmuis, mollen, reeën, libellen, hazen, havik, kikkers en padden gezien.

Het gebied is eigendom en wordt beheerd door Brabants Landschap. Onze ambitie is om, middels AI, alle data uit diverse bronnen te combineren en deze te vergelijken met het naastgelegen stuk landbouwgrond, waar vaak maar één soort gewas groeit. Door terug te kijken en nieuwe informatie te integreren, kunnen we links leggen tussen ontwikkelingen en de ontwikkeling van natuur en biodiversiteit. Hierdoor kunnen we het effect van de aanplant beoordelen en tijdig inspelen door, waar nodig, aanpassingen door te voeren. Ook kunnen we wellicht veranderingen in het systeem en de omgeving koppelen aan biodiversiteitsverlies, wat ons waardevolle informatie oplevert voor de ontwikkeling van biodiversiteit.