Ambassadeurs van het landschap

Directeur Joris Hogenboom opende de avond met een warm welkom aan alle vrijwilligers en geïnteresseerden in de zaal. "Het vrijwilligerswerk gaat voor jullie verder dan alleen de bescherming van de uilen. Jullie vertellen verhalen, tonen de schoonheid van het landschap of denken mee in waar het nog mooier kan worden. Het maakt jullie ambassadeurs van het landschap." Ook noemde hij de projecten die Brabants Landschap heeft om datzelfde landschap te ondersteunen, denkende aan ErvenPlus, Brabant Behaagt en het Groenloket Brabant voor advies aan Brabanders over vergroeningsmogelijkheden. 

In die gedachte roemde hij ook de provincie Noord-Brabant die al jarenlang een flinke duit in de zak doet om het landschap te versterken en bijdraagt aan de bescherming van de uilen in Brabant. Joris nodigde daarom gedeputeerde Hagar Roijackers op het podium uit en overhandigde haar het eerste jaarverslag. De gedeputeerde benadrukte dat ze er trots op is dat er in Brabant zo'n sterk beschermingsnetwerk is voor de kerk- en steenuil en dat de provincie de vrijwilligers graag ondersteunt in hun werkzaamheden. Zo organiseert Brabants Landschap met de financiële inbreng onder meer de cursussen 'uilenbescherming' en 'veilig werken op hoogte'.  

Zachte overgangen in het landschap

Gedeputeerde Hagar Roijackers had alvast in het jaarverslag gespiekt en stelde vragen aan de vrijwilligers in de zaal. Hoe ze toch al die goede resultaten voor elkaar kregen en wat de ultieme tip is om anderen ook te enthousiasmeren. Vanuit de zaal kwam volop reactie, wat een mooie interactie tussen de provinciebestuurster en de vrijwilligers teweegbracht. "Brabant groeit door jullie, biodiversiteit keert weer terug in het landschap en jullie inzet draagt bij aan de provinciale doelen om zachte overgangen te maken tussen natuurgebieden en het bebouwde gebied." 

Terugblik op afgelopen seizoen

De jaaravond zou geen jaaravond zijn als er niet werd teruggeblikt op het afgelopen beschermingsseizoen. Fien Oost - coördinator soortenbescherming – en Lisa van den Biggelaar – projectmedewerker – namen de zaal mee aan de hand door de verhalen van 2024. Foto's van trotse gastgevers kwamen voorbij, net als oplossingen om het de Brabantse uilen nog makkelijker te maken. Natuurlijk kwam er ook antwoord op de brandende vraag, hoe hadden de kerk- en steenuil het gedaan het afgelopen jaar? Ondanks de vele regen en daaropvolgend een gebrek aan muizen, is het de Brabantse uilen best goed afgegaan. Bij de steenuil was er sprake van 1693 broedgevallen, bij de kerkuil werden er 499 geteld. Dit is vergelijkbaar met het jaar ervoor, wat in de boeken ging als een goed jaar. Het aantal vliegvlugge vogels lag wel wat lager, maar baart geen zorgen voor de populaties.  

Braakbalonderzoek kerkuilen

Al die uilen moeten ook wat eten en daarover kwam Dick Bekker van de Zoogdiervereniging vertellen. Hun braakbalonderzoek toonde nog maar eens aan hoe belangrijk het is om ook de biotoop van de uil op orde te hebben. Een kerkuil leeft van muizen, welke zich onder meer verschuilen in heggen of kruidenrijke randen. Een groen erf is dus van levensbelang voor de kerkuil. Dick Bekker kwam ook met een oproep voor de vrijwilligers: "Stuur ons Brabant-materiaal! Met de braakballen die jullie verzamelen doen we kennis op over de verspreiding van muizen en in welke aantallen ze vermoedelijk voorkomen. Dat is ook voor de uilen relevant omdat we zo kunnen inspelen op een biotoop waar de voedselvoorziening voldoende is." 

Oproep Zoogdiervereniging

Verzamel een partij van ongeveer 60 braakballen op één locatie en stuur die gratis op naar de Zoogdiervereniging. Vermeld hierbij de exacte locatie.

Netwerk Uilenbescherming Brabant – een vat vol specialisten 

Een geschikt biotoop is waar het in de jaren 70 steeds meer aan ontbrak. Natuurlijke broedplekken van uilen – voornamelijk bomen – verdwenen uit het landschap. Op basis van lokale initiatieven werden de eerste uilenkasten opgehangen, waarna in 2003 de provinciale coördinatie bij Brabants Landschap terechtkwam. Gedurende de jaren ging het van het hangen van kasten over in een veelheid van taken. Er werd steeds meer gemonitord en ook educatie werd belangrijker. Vrijwilligers zijn hiermee lokale experts geworden in wat er leeft in het buitengebied. Door de huidige ontwikkelingen op het gebied van omgevingsplannen is de informatie die wordt verzameld een bron waar gemeenten, projectontwikkelaars en de omgevingdienst veel aan hebben. Brabants Landschap is daarom in gesprek met onder meer de Nationale Databank Flora en Fauna om te zien of de data uit de Uilenmonitor ingezet kan worden, uiteraard rekening houdend met de privacy van gebruikers van de monitor.  

Uilenbeschermer van het Jaar

Na alle serieuze en verwonderende onderwerpen, was het nu tijd voor het spannendste deel van de avond. Wie zou dit jaar de titel Uilenbeschermer van het Jaar krijgen? Guïljo van Nuland, voorzitter van Brabants Landschap, wist de spanning nog wat verder op te drijven door in zijn verhaal steeds meer details los te laten. Gesproken over ware ambassadeurs viel het oog dit jaar op een vrijwilliger die al 17 jaar de groep in Son en Breugel coördineert. Dat ze naast haar baan, gezin, vele hobby's en activiteiten ook nog de groep van zeven vrijwilligers weet te coördineren is een knappe prestatie. Samen controleren ze de 53 aangemelde kasten in de omgeving én motiveren ze gastgevers om hun erf te vergroenen. Vandaar dat Lonneke zowel de titel ambassadeur van het landschap als de titel Uilenbeschermer van het Jaar helemaal verdient. Op de vraag hoe ze dit allemaal voor elkaar krijgt, kwam een heel nuchter antwoord: "Het is gewoonweg zo leuk om te doen, zo simpel is het." Lijkt het jou nou ook leuk om te doen? Sluit je dan aan bij een vrijwilligersgroep bij jou in de buurt. Op de vrijwilligerskaart staan alle groepen in Brabant met contactgegevens vermeldt.